Kai Witzlack-Makarevich bada dyskurs puryzmu językowego i refleksji językowej w języku polskim począwszy od przełomu XVIII i XIX wieku aż po współczesność. Skupia się na pytaniu, jak według badanych w korpusie autorów powinien być skonstruowany język polski, aby odpowiadał ich wyobrażeniom o "czystości" i "poprawności". Książka bada, jakie elementy są odrzucane w języku i z jakich powodów, kto jest obarczany odpowiedzialnością za ich wtargnięcie do polszczyzny, dlaczego te elementy są odrzucane i jak to odrzucenie jest formułowane. Prześledzone są zarówno ciągłości, jak i zmiany w ocenach językowych. Uczestnicy dyskursu w dużej mierze czerpią z akademickich studiów polskich. Opracowanie jest więc także przyczynkiem do historii nauki na temat roli językoznawstwa w dyskursie puryzmu językowego.

Göttingen, Wallstein Verlag, 2021, ok. 432 s., oprawa twarda, kurtka przeciwpyłowa, ISBN 978-3-8353-3918-7, ok. 39,90 € (D) / ok. 41,10 € (A)
Pobierz pełny tekst, otwarty dostęp

Porównawcze badanie zaangażowania żydowskich posłów w politykę lokalną trzech największych miast Polski w okresie międzywojennym.

W okresie międzywojennym żydowscy mieszkańcy stanowili ponad jedną trzecią ludności Warszawy i jedną czwartą ludności Krakowa. W Poznaniu ich udział był znacznie mniejszy i wynosił około jednego procenta. Na mocy Konstytucji marcowej z 1921 roku stali się pełnoprawnymi obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej. Oznaczało to, że również dorośli Żydzi mogli swobodnie uczestniczyć w gminnych procesach decyzyjnych. Niewiele wiadomo o tym, jak to było realizowane w praktyce.

Hanna Kozińska-Witt przygląda się porównawczo politycznemu zaangażowaniu żydowskich przedstawicieli w trzech dużych gminach: Jak organizowały się żydowskie środowiska miejskie? W jakim stopniu były one reprezentowane w poszczególnych parlamentach miejskich? Jakie były ich najważniejsze sprawy i wątpliwości? Kim byli ich partnerzy, kim przeciwnicy? Jak nieżydowscy politycy miejscy reagowali na stanowiska reprezentowane przez żydowskich przedstawicieli? Jaką rolę odegrał rosnący antysemityzm? W celu zróżnicowanego omówienia tych kwestii w opracowaniu uwzględniono ogólne tendencje w polityce państwa, a także regionalne tradycje administracyjne.

Göttingen, Wallstein Verlag, 2021 r., ok. 344 strony, oprawa twarda z okładką, ISBN 978-3-8353-3380-2 , Cena: ok. 36,90 € (D) / 38,00 € (A)
Pobierz pełny tekst, otwarty dostęp

Refleksje nad złożonym pytaniem o to, jak społeczeństwa konsolidują się lub nawet wymyślają na nowo po doświadczeniu wojny i przemocy.

W Polsce, podobnie jak w innych państwach europejskich, II wojna światowa miała wpływ daleko wykraczający poza bezpośrednie walki. Okupacja, praca przymusowa, prześladowania polityczne i rasowe oraz przesunięcie granic kształtowały życie ludności cywilnej. Wielu z ocalałych mieszkańców Rzeczypospolitej znalazło się mimowolnie w innych regionach, na terytorium innych nowo powstałych państw lub na emigracji po zakończeniu konfliktów zbrojnych i po Zagładzie.

W niniejszym tomie przyjęto założenie, że nie doszło do jednego zakończenia wojny ani w Polsce, ani w państwach sąsiednich. W Lublinie już w 1944 roku po wyzwoleniu przez Armię Czerwoną powołano kierowany
przez Związek Radziecki rząd tymczasowy, ale przymusowe migracje i powrót dipisów trwały do początku lat 50. Na poziomie psychicznym różne doświadczenia wojenne kształtowały ludzi i ich zachowania przez lata, a nawet dziesięciolecia. Autorzy tego tomu rozumieją różne zakończenia wojny jako fazy przejścia i reorientacji. Analiza uwzględnia różne perspektywy: historyczną, muzeologiczną, socjologiczną, prawniczą, językową i psychologiczną.

Tom ukazał się w języku angielskim.

Do spisu treści można zajrzeć tutaj.
Pobierz pełny tekst, otwarty dostęp

Göttingen, Wallstein Verlag, 2019, 376 s., 12 ill., oprawa twarda, kurtka przeciwpyłowa, 14,0 x 22,2,
ISBN: 978-3-8353-3307-9; € 34,90 (D) | € 35,90 (A)

Spojrzenie na traktowanie przez rząd polski mniejszości żydowskiej i ukraińskiej przed II wojną światową.

Przed 1939 r. stosunki między państwem polskim a jego niepolskimi obywatelami były naznaczone niekiedy ostrymi sporami. Ale istniały też próby rozwiązywania konfliktów na drodze wzajemnego porozumienia. Rozgrywały się one poza sceną sejmową i były zwykle inicjowane przez aktorów z tzw. tylnej ławki.

Studium Stephana Stacha jako pierwsze bada kształtowanie się środowiska instytucjonalnego, w którym naukowcy, urzędnicy ministerstw, posłowie i dziennikarze opracowywali koncepcje integracji mniejszości narodowych z państwem polskim. Na przykładzie mniejszości żydowskiej i ukraińskiej w Polsce rzuca światło na procesy, które przyczyniły się do powstania zaufania politycznego między stronami konfliktu.

Göttingen, Wallstein Verlag, 2020, ok. 450 stron, oprawa twarda z okładką, ISBN 978-3-8353-3101-3, cena: ok. 39,90 € / 41,10 € (A)

Analizy zmieniającego się rozumienia wspólnoty i społeczeństwa na tle tysiącletniej historii Polski.

Polska jest wspólnotą europejską, która może pochwalić się tysiącletnią historią, ale jej terytorium, konteksty rządzenia i struktura ludnościowa bardzo się zmieniały na przestrzeni wieków. Rozwój i zróżnicowanie społeczne może być zatem tylko nieadekwatnie uchwycone przez kategorie historiografii narodowej.
Autorzy celowo przesuwają perspektywę państwową na dalszy plan i skupiają się na znacznie mniejszych jednostkach politycznych, społecznych czy kulturowych. Koncepcyjnym punktem wyjścia jest pytanie o zmieniające się wyobrażenia o wspólnocie i społeczeństwie: jakimi kryteriami określano w każdym przypadku przynależność do elity politycznej i kulturalnej? Jakie alternatywne lub konkurencyjne koncepcje wspólnoty istniały? Jak migracja wpłynęła na społeczeństwo? Jak organizowały się grupy politycznie marginalne? Jakie znaczenie miały zmiany ustrojowe na poziomie lokalnym?

Więcej informacji można znaleźć na stronie Wallstein Verlag.
Pobierz pełny tekst, otwarty dostęp
Licencja: CC BY-NC-ND

Jak można opowiadać historię po postmodernizmie?

Historia jest konstrukcją - historię trzeba opowiadać. W międzyczasie krytyka głównych narracji i rozpad uniwersalnie obowiązujących interpretacji stały się częścią akademickiej normy; tym bardziej warto zapytać, jak historia może być pisana i komunikowana w przyszłości. Autorzy tego tomu trzymają się dekonstrukcji, a jednak podejmują wyzwanie, by dalej opowiadać. W formie krótkich esejów zajmują się możliwościami reprezentacji historycznej, które konkretyzują za pomocą wybranych kontrowersji i różnych miniatur.

Więcej informacji można znaleźć na stronie Wallstein Verlag.
Pobierz pełny tekst, otwarty dostęp
Licencja: CC BY-NC-ND

Aleksander Brückner (1856-1939) był poliglotą z habsburskiej Galicji, który w sposób suwerenny ignorował granice dyscyplin i pozostawił po sobie różnorodne prace z zakresu językoznawstwa, literatury, historii kultury i etnologii. Jego myśl naukowa dojrzewała w zmieniających się kontekstach językowych i politycznych w różnych europejskich ośrodkach naukowych, zwłaszcza we Lwowie, Wiedniu, Lipsku i Berlinie. Jak z dystansu można spojrzeć na jego życie w różnych kulturach naukowych, różnych kontekstach imperialnych i narodowych? Do jakich wniosków można dojść po zrewidowaniu jego pism? I jakie możliwości stwarzają one dla interdyscyplinarnych badań nad Polską?

Więcej informacji na stronie wydawnictwa Wallstein Verlag.
Pobierz pełny tekst, otwarty dostęp
Licencja: CC BY-NC-ND